• 8 stycznia zakończyliśmy konsultacje pisemne

  • O Funduszu Aktywni Obywatele

    Fundusz Aktywni Obywatele (Active Citizens Fund-National) jest jednym z jedenastu programów prowadzonych w Polsce ze środków Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego i Norweskiego Mechanizmu Finansowego w latach 2019-2024 i jednym z dwóch skierowanych wyłącznie do organizacji społecznych. Fundusz dysponować będzie budżetem 30 milionów euro na wsparcie rozwoju społeczeństwa obywatelskiego w Polsce.
     
    Operatorem Funduszu krajowego jest konsorcjum złożone z 3 instytucji: Fundacji im. Stefana Batorego (lidera), Fundacji Pracownia Badań i Innowacji Społecznych "Stocznia" oraz Fundacji Akademia Organizacji Obywatelskich. Oferta naszego konsorcjum została najwyżej oceniona w otwartym konkursie ofert ogłoszonym w imieniu Państw-Darczyńców: Islandii, Liechtensteinu i Norwegii przez Biuro Mechanizmów Finansowych (BMF) w Brukseli zarządzające programami EOG dla społeczeństwa obywatelskiego.
     
    W najbliższych miesiącach będą trwały prace zmierzające do uszczegółowienia koncepcji Funduszu, które zakończą się podpisaniem umowy między BMF a konsorcjum. Po podpisaniu umowy rozpoczniemy przygotowania do uruchomienia pierwszego z konkursów dotacyjnych dla organizacji. Prawdopodobnie konkurs zostanie uruchomiony zimą 2019/2020.
     
    To właśnie w ramach prac służących uszczegółowieniu koncepcji Funduszu krajowego odbywają się konsultacje, o których piszemy szczegółowo na tej stronie i które będą prowadzone wspólnie przez nasze konsorcjum i Biuro Mechanizmów Finansowych w Brukseli.
     
    Fundusz Aktywni Obywatele będzie wspierał finansowo i merytorycznie działania podejmowane przez organizacje społeczne w obszarach wskazanych przez Państwa-Darczyńców i zawarte w Niebieskiej Książce (BlueBook), konsultowanej latem 2016 roku:
    • demokracja, aktywne obywatelstwo, dobre rządzenie i przejrzystość;
    • prawa człowieka i równe traktowanie poprzez zwalczanie i przeciwdziałanie dyskryminacji ze względy na rasę, pochodzenie etniczne, religię, wyznanie, płeć, niepełnosprawność, wiek, orientację seksualną, tożsamość płciową;
    • sprawiedliwość społeczna i włączanie grup narażonych na marginalizację;
    • równość płci i przeciwdziałanie przemocy ze względu na płeć;
    • środowisko i zmiany klimatyczne.

    We wszystkich powyższych obszarach szczególnie ważną grupą docelową będzie młodzież, a działania w obszarze sprawiedliwości społecznej i ochrony środowiska skupiać się mają na prowadzeniu rzecznictwa, zwiększaniu partycypacji i aktywności obywatelskiej, wprowadzaniu innowacji społecznych, podnoszeniu świadomości, upodmiotowieniu odbiorców pomocy, formułowaniu propozycji reform i zmian polityk społecznych.

     

    Bardzo ważnym elementem Funduszu będzie także wsparcie instytucjonalne organizacji społecznych i tworzenie potencjału dla rozwoju społeczeństwa obywatelskiego.

  • Intencje i zasady konsultacji

    Dlaczego organizujemy konsultacje?

    Przygotowanie i uruchomienie funduszu dotacyjnego wspierającego aktywnych obywateli i prowadzone przez nich organizacje społeczne wymaga dużego namysłu, rozważenia różnych opcji i odpowiedzialnego podejmowania decyzji. Szczególnie dokładny namysł niezbędny jest, gdy planuje się uruchomienie funduszu o tak znacznym budżecie i długim horyzoncie czasowym.

     

    Chcemy, by Fundusz Aktywni Obywatele, działający w ramach określonych przez kraje-darczyńców, możliwie najlepiej odpowiadał na wyzwania i potrzeby, które istnieją w Polsce - obecnie i w perspektywie kilku lat. Chcemy, by uzupełniał inne, istniejące już lub projektowane formy wsparcia i by był możliwie przyjaznym źródłem finansowania działań obywatelskich. Chcemy też możliwie precyzyjnie określał, co ma wyniknąć z jego funkcjonowania.

     

    Chcemy zastanowić się nad tym wspólnie z Wami. Dlatego bardzo serdecznie zapraszamy do podzielenia się z nami swoimi oczekiwaniami, uwagami i podpowiedziami dotyczącymi Funduszu.

     

    Chcemy poznać opinie możliwie różnorodnych grup i środowisk. Czekamy na głosy zarówno przedstawicieli organizacji społecznych (działających w różnych częściach Polski, różnych obszarach tematycznych i o różnym światopoglądzie), jak i ich otoczenia - aktywistów działających w grupach nieformalnych, samorządowców, reprezentantów administracji publicznej, współpracujących z organizacjami przedstawicieli świata nauki czy mediów.

     

    Jesteśmy bardzo ciekawi Waszych opinii! Zakładamy, że część z nich będzie odnosiła się do ogólnych założeń Funduszu, a część do kwestii bardziej szczegółowych. Te pierwsze wykorzystamy już w najbliższych miesiącach, dopracowując w porozumieniu z Biurem Mechanizmów Finansowych w Brukseli ostateczny kształt Funduszu, a z tymi drugimi będziemy mierzyć się w drugiej kolejności, np. przy tworzeniu wytycznych dla oceniających, tematów szkoleń dla grantobiorców itd.

     

    Oczywiście nie obiecujemy, że wszystkie uwagi i podpowiedzi uwzględnimy. Siłą rzeczy, skoro zależy nam na usłyszeniu różnorodnych poglądów, to może się zdarzyć (i zapewne się zdarzy), że oczekiwania będą sprzeczne. Obiecujemy jednak, że nad wszystkimi się zastanowimy i poszukamy optymalnych rozwiązań, kierując się dobrem ogólnym i wykonalnością poszczególnych pomysłów. Na wszystkie głosy udzielimy też odpowiedzi - choć w uzasadnionych przypadkach mogą to być odpowiedzi zbiorcze. Będziemy to robić zgodnie z zasadami konsultacji, o których piszemy poniżej.

    broken image

    Zasady konsultacji

    Chcemy, by prowadzone przez nas konsultacje były zgodne z 7 zasadami konsultacji, czyli wypracowanym w sposób partycypacyjny zestawem reguł, które powinny spełniać dobre konsultacje. Co prawda, były one przygotowywane z myślą o konsultacjach prowadzonych przez administrację publiczną, ale zdecydowana większość tych zasad pasuje także do dobrych konsultacji organizowanych w przestrzeni publicznej. Dlatego i my będziemy się nimi kierować.

     

    1. Dobra wiara

    Konsultacje prowadzone są w duchu dialogu obywatelskiego. Strony słuchają się nawzajem, wykazując wolę zrozumienia odmiennych racji.

     

    Dlatego:

    • jesteśmy otwarci na usłyszenie różnych opinii dotyczących kształtu i zasad Funduszu oraz argumentów za nimi stojących;
    • jesteśmy gotowi do wprowadzenie niezbędnych zmian, o ile nie stoją one w sprzeczności z regulacjami obowiązującymi programy wspierane przez Fundusze EOG, celami i  obszarami wsparcia funduszy dla organizacji pozarządowych zdefiniowanymi przez Państwa-Darczyńców oraz regułami sformułowanymi przez Biuro Mechanizmów Finansowych względem ich operatorów;
    • zakładamy, że uczestnicy i uczestniczki konsultacji są gotowi nie tylko do wyrażenia swoich poglądów, lecz także wysłuchania innych opinii (również tych zupełnie odmiennych), a także - o ile usłyszą przekonujące argumenty - do zmiany swojego zdania;
    • formułujemy pytania i zagadnienia, w których szczególnie ciekawi jesteśmy opinii i szukamy podpowiedzi.

     

    2. Powszechność

    Każdy zainteresowany tematem powinien móc dowiedzieć się o konsultacjach i wyrazić w nich swój pogląd.

     

    Dlatego:

    • przeprowadzimy możliwie szerokie działania informujące o konsultacjach, przede wszystkim wśród organizacji społecznych, ale także innych środowisk zainteresowanych obszarem działania Funduszu (m.in. administracja rządowa, środowiska samorządowe, akademicy). Poprosimy także inne instytucje o pomoc w dystrybucji informacji o konsultacjach;
    • w trakcie konsultacji będziemy starali się unikać hermetycznego języka i jasno formułować nasze pytania;
    • każdy będzie miał możliwość wypowiedzenia się poprzez ankietę on-line i zgłosić chęć udziału w spotkaniu konsultacyjnym;
    • jesteśmy gotowi pokryć koszty dojazdu tym wszystkim, dla których ich samodzielne opłacenie może być barierą w udziale;
    • spotkanie odbędzie się w miejscu dostępnym dla osób z niepełnosprawnościami ruchowymi;
    • jeśli takie będą potrzeby uczestników/czek spotkania, zapewnimy tłumaczenie na język migowy oraz opiekę nad dziećmi.

    3. Przejrzystość

    Informacje o celu, regułach, przebiegu i wyniku konsultacji muszą być powszechnie dostępne. Jasne musi być, kto reprezentuje jaki pogląd.

     

    Dlatego:

    • uruchomiliśmy stronę internetową o konsultacjach dotyczących Funduszu. Na niej także umieścimy podsumowanie konsultacji;
    • zestawimy w zbiorczym opracowaniu opinie wyrażone w trakcie konsultacji (wraz z informacją, przez kogo zostały sformułowane).

    4. Responsywność

    Każdemu, kto zgłosi opinię, należy się merytoryczna odpowiedź w rozsądnym terminie, co nie wyklucza odpowiedzi zbiorczych.
     
    Dlatego przygotujemy podsumowanie zgłoszonych w trakcie konsultacji uwag, w którym odniesiemy się do nich i wskażemy, czy uwzględniamy daną uwagę w dalszych pracach nad kształtem Funduszu, czy też nie. W przypadku negatywnych odpowiedzi krótko uzasadnimy naszą odpowiedź. W uzasadnionych przypadkach udzielana przez nas odpowiedź może mieć charakter zbiorczy, czyli odnosić się do grupy podobnych uwag.
     

    5. Koordynacja

    Konsultacje powinny mieć gospodarza odpowiedzialnego za konsultacje tak politycznie, jak organizacyjnie. Powinny one być odpowiednio umocowane w strukturze administracji.

     

    W naszym przypadku zasadę tę realizujemy w ten sposób, że gospodarzami konsultacji są wspólnie Biuro Mechanizmów Finansowych z Brukseli oraz nasze konsorcjum, które zostało wybrane na operatora Funduszu. Przedstawiciele tych instytucji będą obecni w trakcie spotkania konsultacyjnego, a następnie wspólnie będą decydować, które ze zgłoszonych uwag uwzględnić i w jaki sposób, a których nie.

     

    Za przygotowanie i przebieg konsultacji odpowiada Pracownia Badań i Innowacji Społecznych "Stocznia".

     

    6. Przewidywalność

    Konsultacje powinny być prowadzone od początku procesu legislacyjnego. Powinny być prowadzone w zaplanowany sposób i w oparciu o czytelne reguły.

     

    W naszym przypadku zasadę tę realizujemy w ten sposób, że konsultacje organizujemy na początku procesu doprecyzowywania koncepcji Funduszu, przygotowaliśmy plan i zasady ich prowadzenia, a także upubliczniamy je na tej stronie.

     

    7. Poszanowanie interesu ogólnego

    Choć poszczególni uczestnicy konsultacji mają prawo przedstawiać swój partykularny interes, to ostateczne decyzje podejmowane w wyniku przeprowadzonych konsultacji powinny reprezentować interes publiczny i dobro ogólne.

     

    Dlatego, podejmując decyzję, które z uwag i opinii przedstawionych w trakcie konsultacji uwzględnimy w ostatecznym kształcie Funduszu i sposobie przyznawania grantów, będziemy - ważąc różne racje - kierować się interesem publicznym i dobrem ogólnym, w tym także troską o wykonalność i zachowanie zgodności z regułami sformułowanymi przez Biuro Mechanizmów Finansowych.

  • Co konsultujemy?

    Wspólnie z Biurem Mechanizmów Finansowych w Brukseli przygotowaliśmy zwięzły Materiał do dyskusji, zwierający informacje o Funduszu, w tym proponowanych ścieżkach wsparcia i najważniejszych wyzwaniach, na które zamierzamy odpowiedzieć. Zachęcamy wszystkie osoby, chcące wyrazić swoją opinię w konsultacjach do tego, by udział w nich rozpocząć od zapoznania się z tym dokumentem.

    W trakcie konsultacji szczególnie jesteśmy ciekawi Państwa opinii i podpowiedzi dotyczących 7 kwestii.

     

    1. Wyzwania

    Fundusz Aktywni Obywatele będzie wspierał działania organizacji społecznych w 4 ścieżkach, w ramach których uwzględniliśmy wszystkie obszary interwencji Funduszy Aktywni Obywatele działających we wszystkich Państwach-Beneficjentach. Proponowane przez nas ścieżki to:

    • zaangażowanie obywateli w sprawy publiczne i działania społeczne;
    • ochrona praw człowieka i zapobieganie dyskryminacji;
    • upodmiotowienie grup zagrożonych wykluczeniem;
    • rozwój instytucjonalny i zwiększenie stabilności organizacji społecznych.

    Jakie są obecnie (i w najbliższych latach) najważniejsze wyzwania do podjęcia w każdej z tych ścieżek? Czy te wymienione przez nas w Materiale do dyskusji do nich należą?

     

    2. Proponowane rozwiązania

    Jakie działania/typy podejść stosowanych przez organizacje społeczne mogą w skuteczny sposób odpowiadać na te wyzwania? Jaką rolę może w tym odegrać Fundusz Aktywni Obywatele (w szczególności na tle działań innych darczyńców prywatnych i publicznych)?

     

    3. Zaangażowanie młodych ludzi

    Ważnym aspektem działań Funduszu jest wzmocnienie aktywności młodych ludzi. Dlatego w ramach Funduszu wspierane będą zwłaszcza te działania, które są prowadzone przez nich i/lub do nich kierowane.

    W jaki sposób powinniśmy zapewnić takie wsparcie, by było to skuteczne?

     

    4. Wsparcie dla grup i obszarów reprezentowanych w niewystarczającym stopniu

    Ważnym aspektem działań Funduszu jest także zwrócenie szczególnej uwagi na obszar geograficzne i grupy docelowe niewystarczająco reprezentowane w programach wsparcia realizowanych w ostatnich latach.

    Jak powinniśmy podejść do tego wyzwania? Jakie rodzaje działań samego Funduszu mogą być pomocne.

     

    5. Projekty sektorowe

    W ramach Funduszu wspierane będą także projekty mające na celu poprawę warunków i standardów funkcjonowania całego sektora obywatelskiego lub ważnych jego części (np. organizacji działających w określonym obszarze tematycznym lub geograficznym).

    Jakiego rodzaju wyzwania/potrzeby całości lub części sektora (branż, regionów) powinniśmy spróbować rozwiązać dzięki tym projektom? Czy istnieją jakieś przesłanki, że będzie to skuteczne?

     

    6. Działania międzynarodowe

    Fundusz powinien także wspierać działania międzynarodowe:

    • dwustronne – podejmowane wspólnie przez organizacje społeczne z Polski i z co najmniej jednego Państw-Darczyńców (Norwegii, Islandii, Liechtensteinu)
    • regionalne – podejmowane wspólnie przez Fundusz w Polsce i analogiczne Fundusze w pozostałych 14 Państwach-Beneficjentach (Bułgaria, Chorwacja, Czechy, Cypr, Estonia, Grecja, Węgry, Litwa, Łotwa, Malta, Portugalia, Rumunia, Słowacja, Słowenia)

    Jakie tematy i problemy warto podjąć w ramach tych form współpracy?

     

    7. Wsparcie dla grantobiorców i organizacji składających wnioski

    Zależy nam na tym, by korzystanie ze środków Funduszu było możliwie przyjazne dla organizacji społecznych, a proponowane i realizowane przez nie projekty jak najlepsze. Dlatego poza dotacjami chcemy zaproponować organizacjom dodatkowe formy wsparcia.

    Jakiego rodzaju wsparcie dla organizacji jest potrzebne/użyteczne na etapie składania wniosków, a jakie dla tych, które otrzymają już dotacje?

  • Jak wziąć udział?

    Naszą intencją jest to, by mógł wziąć w nich udział każdy, kto ma swój pogląd w tej sprawie i chce go wyrazić. Jednocześnie chcemy, by możliwa była wymiana opinii i pogłębiona rozmowa służąca lepszemu zrozumieniu różnorodnych poglądów i pomysłów. Dlatego zapraszaliśmy do skorzystania z trzech różnych, wzajemnie uzupełniających się form konsultacji.

     

    Zachęcamy też do tego, aby przed przystąpieniem do nich zapoznać się z Materiałem do dyskusji, w którym opisujemy najważniejsze zagadnienia dotyczące Funduszu.

    broken image

    Konsultacje pisemne

    Do 8 stycznia wszyscy zainteresowani wyrażeniem swoich uwag i pomysłów dotyczących Funduszu mogli to zrobić za pomocą ankiety on-line. Zawierała ona zarówno pytania zamknięte, jak i otwarte.

     

    Wstępne wyniki ankiety zostaną zaprezentowane w trakcie głównego spotkania konsultacyjnego.

     

     

    broken image

    Główne spotkanie konsultacyjne

    17 stycznia w Warszawie odbędzie się całodniowe spotkanie konsultacyjne. Weźmie w nim udział ok. 70 osób ze zróżnicowanych organizacji społecznych, a także z samorządów i administracji publicznej.

     

    Chęć udziału w spotkaniu można było zgłaszać do 8 stycznia. Aby to zrobić trzeba było wypełnić pierwszą część ankiety on-line (bez konieczności odpowiadania na wszystkie pytania). Uczestnicy i uczestniczki spotkania zostaną wylosowani spośród osób, które się zgłosiły

    broken image

    Spotkania tematyczne

    W styczniu przeprowadzimy także mniejsze spotkania tematyczne i/lub środowiskowe dla organizacji działających w obszarach wsparcia Funduszu. Ich istota polega na pogłębieniu niektórych wątków, które ze względu na liczbę osób, mnogość tematów i ograniczony czas nie będą mogły być szczegółowo omówione w trakcie głównego spotkania.

     

    Możemy odbyć do 7 takich spotkań. Zachęcamy m.in. organizacje sieciowe do zgłaszania do nas chęci goszczenia takiego spotkania.

  • Główne spotkanie konsultacyjne

    Dla kogo?

    Dla różnego typu interesariuszy Funduszu Aktywni Obywatele, w tym przedstawicieli i przedstawicielek:

    • organizacji społecznych działających w obszarach tematycznych Funduszu i zróżnicowanych m.in. pod względem wielkości, wieku i miejsca działania,
    • organizacji parasolowych (federacji krajowych i branżowych),
    • samorządów lokalnych i administracji publicznej,
    • świata akademickiego współpracujących z organizacjami.

    Po co?

    Aby w rozmowach - w dużej części prowadzonych w równolegle pracujących mniejszych grupach - zebrać różne pomysły, podpowiedzi i uwagi dotyczące funkcjonowania Funduszu oraz wymienić się opiniami na ich temat.

     

    Kiedy i gdzie?

    17 stycznia 2019 roku w Warszawie (niedługo podamy dokładne miejsce spotkania).

     

    Jak się zgłosić?

    Chęć udziału w spotkaniu można zgłaszać do 8 stycznia w pierwszej części ankiety on-line (bez konieczności wypełniania całości). Ankieta dostępna jest tutaj.

     

    Ze względu na ograniczoną liczbę miejsc wynikającą z formatu spotkania, uczestnicy i uczestniczki spotkania zostaną wylosowani spośród osób, które się zgłoszą. Losowanie będzie się odbywało w poszczególnych grupach tematycznych z zachowaniem odpowiednich proporcji dotyczących zróżnicowania geograficznego i wielkości organizacji. W przypadku, gdy nie otrzymamy wystarczającej liczby zgłoszeń w danej grupie organizacji, zastrzegamy sobie prawo doproszenia indywidualnie przedstawicieli danej grupy. W ten sposób zapewnimy udział możliwie zróżnicowanemu gronu interesariuszy.

     

    Wszystkie osoby, które wyrażą chęć uczestnictwa w spotkaniu, około 10 stycznia otrzymają od nas mejl z informacją o tym, czy zostały wylosowane, czy nie.

     

    Losowaniu nie będą podlegały:

    • krajowe ogólnosektorowe (niezwiązane z konkretną branżą lub typem organizacji) federacje organizacji pozarządowych
    • oraz krajowe tematyczne (związane z konkretną branżą lub typem organizacji) federacje organizacji pozarządowych, których obszar działania wpisuje się w ścieżki wsparci Funduszu.

    Przedstawiciele tych instytucji (po jednej osobie), o ile wyrażą taką chęć w ankiecie, zostaną automatycznie zaproszeni na spotkanie.

     

    W czym możemy pomóc?

    • osobom spoza Warszawy, dla których opłacenie samodzielne tego kosztu może być barierą w udziale w spotkaniu, możemy zwrócić koszty podróży (do wysokości ceny biletu 2. klasy pociągu);
    • jeśli będzie taka potrzeba, zorganizujemy opiekę dla dzieci w trakcie spotkania;
    • w przypadku, gdyby okazało się to potrzebne, zapewnimy także tłumaczenie na język migowy.
    broken image
  • Spotkania tematyczne

    Dla kogo?

    Dla przedstawicieli organizacji społecznych działających w obszarach tematycznych Funduszu (np. organizacje młodzieżowe, organizacje strażnicze, kobiece, ekologiczne, etc).

     

    Po co?

    Aby w mniejszym gronie pogłębić w dyskusji niektóre wątki ważne dla danego środowiska, które ze względu na liczbę osób, mnogość tematów i ograniczony czas nie będą mogły być szczegółowo omówione w trakcie głównego spotkania.

     

    Kiedy?

    W styczniu 2019 roku.

     

    Zasady

    Informacje o fakcie odbycia takich spotkań, lista organizacji, które w nich uczestniczyły, oraz najważniejsze wątki omawiane w ich trakcie znajdą się w załączniku do raportu podsumowującego konsultacje.

     

    Jak się zgłosić?

    Jeśli chcecie, aby takie spotkanie odbyło się w Waszym środowisku, dajcie nam znać. Prosimy o mejl na adres: konsultacje@aktywniobywatele.org.pl lub telefon na numer 22 100 55 94 do 10 stycznia 2019 roku. Liczymy, że pomożecie nam je zorganizować. Zakładamy, że każde spotkanie potrwa ok. 2-3 godziny w uzgodnionym wspólnie terminie i miejscu.

     

    Ze względów organizacyjnych możemy odbyć do 7 takich spotkań. Dlatego, jeśli okaże się, że dostaniemy więcej zgłoszeń, zastrzegamy sobie prawo wyboru tych spotkań, które uznamy za najważniejsze z punktu widzenia dopracowywania koncepcji Funduszu.

    broken image
  • Skontaktuj się z nami

    Zapraszamy do kontaktu z Marią Jagaciak lub Marią Perchuć-Żółtowską
    z zespołu Pracowni Badań i Innowacji Społecznych "Stocznia"

    Plac Zamkowy 10, Warszawa
    poniedziałek-piątek 9.00-17.00
    +48 22 100 55 94